Mẹ bầu ăn cá khô được không? Lợi ích của cá khô?

Trong thời gian mang bầu, nhiều mẹ sẽ xuất hiện các dấu hiệu kén ăn, ăn không ngon miệng. Do đó, cá khô cũng là một trong món ăn nằm trong danh sách tìm kiếm thông tin của chị em. Đây là thực phẩm đặc sắc, giúp chúng ta ăn ngon miệng hơn. Tuy nhiên đối với mẹ bầu thì món ăn này có thực sự tốt cho mẹ và trẻ? Bài viết này my pham ba bau sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc của mẹ về việc bà bầu ăn cá khô được không?

Bà bầu có nên ăn cá khô không?

Với bờ biển dài hơn 3400 km và hơn 42000 km, Việt Nam là một trong những nước có nền kinh tế và lịch sử đánh bắt lâu đời. Sự hình thành đặc biệt này đã tạo ra nét đặc trưng trong việc sản xuất cá khô, hải sản khô. Có ít nhất hàng trăm loại khô khác nhau, vì vậy có thể nói đây là nguồn thực phẩm vô cùng phong phú và đa dạng lâu đời của ông bà để lại.

Để hoàn thành một mẻ cá khô, phần lớn chúng đều được ướp muối sau đó đem đi phơi nắng hoặc sấy khô. Khi nhiệt độ chạm ở mức nhất định, các vi khuẩn trong cá sẽ bị ức chế. Trước đó, khi ướp muối hoặc ngâm trong dung dịch muối, cá cũng đã được ức chế hoạt động của vi khuẩn. Việc này đồng thời sẽ làm phân giải các enzyme và kìm hãm lại quá trình ươn thối của cá.

Việc mẹ bầu ăn cá khô được không là một câu hỏi tương đối khó giải thích, do cá khô không nằm trong phạm vi nghiên cứu về thực phẩm cho mẹ bầu. Tuy nhiên theo đánh giá của các bác sĩ, phần lớn cá khô được làm chủ yếu bằng thủ công, một số nơi không được đảm bảo vệ sinh an toàn.

Bên cạnh đó, cá khô có thể được làm bằng những loại cá nhiễm nhiều kim loại, thủy ngân,… hoặc các chất gây hại cho sức khỏe của bà bầu. Bên cạnh đó, cá khô được ướp muối trong một thời gian dài nên cũng rất có nguy cơ nhiễm khuẩn listeria. Trực khuẩn listeria (listeria monocytogenes) là vi khuẩn có khả năng di động, vi khuẩn không tiết ra ngoại độc tố nhưng có nội độc tố gây hoại tử. Nếu mẹ bầu bị nhiễm loại khuẩn này sẽ rất nguy hiểm.

Cuối cùng, cá khô có chứa hàm lượng muối khá cao. Nếu mẹ bầu ăn nhiều có thể khiến cơ thể tăng tuyến nước bọt, pha loãng dịch dạ dày và gây ra bệnh về tim mạch như cao huyết áp, xơ cứng động mạch,… Hơn nữa ăn quá nhiều muối sẽ làm mẹ bị ảnh hưởng đến việc cung cấp máu cho các tổ chức ở não, dẫn đến trí nhớ bị giảm sút, phản ứng chậm chạp.

Do đó, mặc dù cá khô là thực phẩm giúp mẹ chống ngán và chống nghén hiệu quả. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên ăn số lượng ít và chỉ ăn các loại cá khô bảo bảo an toàn vệ sinh thực phẩm để bảo vệ sức khỏe trong quá trình mang thai.

Cá khô có những lợi ích gì cho sức khỏe bà bầu?

Có lẽ những chia sẻ trên về việc bầu ăn cá khô được không cũng đã giúp mẹ bầu phần nào hiểu hơn về việc ăn cá khô khi mang thai. Trên thực tế, cá khô vẫn là một loại cá, chúng cũng giúp bữa cơm của mẹ thêm phần phong phú. Ngoài ra, cá khô cũng chứa hàm lượng acid béo dồi dào, protein chất lượng cao, iốt, các vitamin và khoáng chất khác nhau để hỗ trợ tăng trưởng thể chất và bộ não cho trẻ. Hơn nữa, cá khô đã được ướp muối và phơi khô trong một thời gian dài mới sử dụng, nên cũng giúp tránh được một số rủi ro về vi khuẩn/virus có trong cá xâm nhập vào cơ thể mẹ.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm lợi, cá khô mang lại rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe của mẹ. Khi mẹ ăn một số loại cá khô bị nhiễm vi khuẩn Listeria, vi khuẩn này sẽ thâm nhập vào cơ thể. Listeria monocytogenes là vi sinh vật gây ngộ độc thực phẩm vô cùng nguy hiểm. Tuy tỷ lệ mắc bệnh khá thấp (khoảng 0,7 ca/100.000 người) nhưng bù lại tỷ lệ tử vong lại vô cùng cao. Theo thống kê, con số tử vong thể tới 20 – 30% trong tổng số người nhiễm bệnh.

Vi khuẩn này có thể xuất hiện ở khắp mọi nơi, chúng có trong đất ô nhiễm, rác thải, nước thải, rau xanh, thịt cá và các các thực phẩm mà chúng ta thường sử dụng hàng ngày. Hầu như các nước trên thế giới đều có tỉ lệ tử vong do nhiễm loại khuẩn này rất cao. Do đó, khi ướp cá khô bằng muối và phơi khô trong một thời gian dài sẽ khó tránh được trường hợp cá bị nhiễm khuẩn Listeria.

Mặc khác, phụ nữ mang thai thường có sức đề kháng khá yếu, vì vậy khả năng bị nhiễm các loại vi khuẩn, virus từ thực phẩm khá cao. Theo thống kê, mẹ bầu bị nhiễm vi khuẩn Listeria monocytogenes có thể gây ra nhiễm trùng não và tủy sống, dẫn đến rối loạn chức năng thần kinh hoặc nghiêm trọng hơn là tử vong. Ngoài ra, loại vi khuẩn này cũng có thể gây các tác động xấu ảnh hưởng đến thai nhi như: sảy thai, thai lưu hoặc lây truyền vi khuẩn sang cho con trong quá trình sinh nở.

Những loại cá khô bà bầu không nên ăn

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cá khô không phải là thực phẩm được khuyến khích trong thời gian mang thai. Tuy nhiên xét theo nhiều góc độ, không thể phủ nhận cá khô chính là thực phẩm có thể giúp mẹ ăn ngon miệng hơn trong mỗi bữa cơm. Nhưng mẹ nên ăn vừa đủ, đồng thời cần đảm bảo nguồn gốc của các loại cá để bảo vệ sức khỏe. Bên cạnh đó, mẹ cũng cần cân nhắc những loại cá khô được đánh giá không tốt sau:

Khô cá ngừ

Trong các loại cá, cá ngừ là thực phẩm có rất nhiều chất dinh dưỡng. Chúng bao gồm các acid béo có lợi cho cơ thể, đồng thời chứa hàng loạt các dưỡng chất tốt. Tuy nhiên, loại cá này cũng là một trong những thực phẩm có hàm lượng thủy ngân cao làm tăng nguy cơ nhiễm độc gấp 7 lần trong thai kỳ.

Dù đã được phơi nắng, tuy nhiên thủy ngân là thành phần có khả năng biến đổi thành nhiều dạng vật lý khác nhau. Chúng có thể tồn tại và tích tụ trong cơ thể mẹ, gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe; hoặc nguy hiểm hơn là ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của trẻ.

Khô cá thu

Cá thu nằm trong nhóm quý ngư bao gồm: cá chim, cá thu, cá nhụ, cá đé. Tất cả chúng đều sở hữu hương vị thơm ngon tuyệt vời trong từng thớ thịt. Đặc biệt, cá thu phơi khô chứa chất béo chưa bão hòa, được đánh giá tốt cho con người. Ngoài ra, khô cá thu khô còn có giá trị cao về kinh tế; nó ít có mùi tanh nhưng vẫn giữ được độ mềm của thịt.

Tuy nhiên, theo các thông tin từ Viện Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), loại cá này cũng nằm trong danh sách cần hạn chế do chứa hàm lượng thủy ngân và kim loại khá cao. Khi sử dụng cá thu tươi hay khô, mẹ bầu vẫn có nguy cơ bị nhiễm thủy ngân. Do đó,nên cân nhắc kỹ khi lựa chọn chúng vào bữa cơm hàng ngày.

Khô cá nóc

Không chỉ phụ nữ mang thai, cá nóc luôn là thực phẩm mà mọi người cần tránh. Bởi trong chúng có chứa độc tố tetrodotoxin và hepatoxin gây chết người. Những chất độc này có thể cơ thể nhanh chóng bị đầu độc và gây nguy hiểm đến tính mạng tức thì.

Nhiều người cho rằng cá nóc được làm sạch và phơi khô sẽ giảm tỉ lệ nguy cơ tử vong. Tuy nhiên với phụ nữ mang thai, bất cứ nguy cơ nào dù lớn hay nhỏ đều cần phải cẩn thận. Các mẹ hãy loại bỏ thực phẩm này để tránh những rủi ro không mong muốn.

Tuy có thể mang lại nhiều nguy cơ, nhưng chúng ta không thể “bàn cãi” về độ hấp dẫn của những loại cá kể trên. Trên thực tế, không phải phụ nữ mang thai không được ăn tất cả các loại cá khô, cũng có một số loại cá được khuyến khích cho mẹ bầu khi mang thai. Nếu mẹ bầu quá thèm cá khô, chị em có thể tham khảo một số loại khô có thể ăn được khi mang thai như:

Một số loại khô mẹ bầu có thể ăn được khi mang thai

Khô cá hồi

Cá hồi nổi tiếng là thực phẩm chức nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho con người, trong đó có các lượng chất như vitamin B12 B6, DHA, sắt, phốt pho, lot, selen, niacin, vitamin D, cùng nhiều loại acid béo có lợi như: Omega 3, Omega 6,… giúp trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần. Ngoài da, cá hồi thuộc nhóm loại cá thiên cư nên cũng chứa khá ít thủy ngân.

Nhìn chung, cá hồi là loại cá khô mà mẹ bầu có thể ăn trong thai kỳ. Tuy nhiên mẹ bầu cũng không nên ăn quá nhiều, chỉ nên bổ sung tầm khoảng 360g cá mỗi tuần và giãn cách để tránh việc tích tụ thủy ngân.

Khô cá cơm

Khô cá cơm là một loại khô mà mẹ có thể tham khảo, bởi cá cơm là loại cá nằm trong top đầu vì ít chứa thủy ngân nhất nhì đại dương. Ngoài ra, cá cơm cũng giúp bổ sung nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng như: canxi, sắt, axit béo Omega-3,.. hỗ trợ tốt cho sự phát triển xương và trí não của trẻ.

Khô cá dứa

Nếu như cá hồi là loại cá thiên cư, có khả năng sống ở cả môi trường nước ngọt và mặn; thì cá dứa là loại cá sống thiên về nước ngọt. Loài cá này không chỉ không chứa các chất có hại cho bà bầu như thủy ngân hay chì, mà còn có thể bổ sung nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể người mẹ. Vì vậy, thịt cá hầu như không chứa kim loại hay thủy ngân, được đánh giá khá an toàn với sức khỏe của phụ nữ mang thai. Tuy nhiên chị em cũng chỉ nên ăn vừa đủ, không “nạp” quá nhiều một lúc để tránh gây thiếu cân bằng dinh dưỡng.

Khô cá lóc

Cũng là loại cá sống ở nước ngọt, không chứa kim loại và thủy ngân nên được khuyến khích trong những bữa ăn hơn những loại cá biển. Cá lóc rất tốt cho bà bầu, thịt cá lóc thường chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe của mẹ và trẻ như protid, lipid, canxi, photpho, Fe và một số khoáng chất cần thiết khác. Khi được làm khô, hầu hết các chất dinh dưỡng này không bị mất đi, do đó mẹ có thể ăn loại khô này. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên ăn những các loại khô cá lóc được chế biến đúng quy trình vệ sinh an toàn. Không sử dụng các loại cá không rõ nguồn gốc, chưa được kiểm định chất lượng nhé.

Bà bầu ăn cá khô cần lưu ý những gì?

Tuy cá khô không nằm trong danh sách quá cấm kỵ khi mang thai. Tuy nhiên nếu không biết cách chọn đúng loại cá khô phù hợp cũng có thể gây hại đến cơ thể của cả mẹ và trẻ. Để bảo đảm an toàn cho mẹ và bé trong thời gian quan trọng này, mẹ bầu cần nắm một số lưu ý dưới đây khi ăn cá khô.

– Tránh xa các loại cá chứa nhiều thủy ngân như: cá mập, cá mập kiếm, cá thu, cá ngừ, cá mòi, cá lát. Ngoài ra, một số loại hải sản biển cũng nên hạn chế. Thay vì ăn cá biển, mẹ có thể chọn các loại cá sông, hồ, cá da trơn hoặc ốc hồ để bổ sung.

– Cá khô thường chứa khá nhiều muối, do đó không nên ăn quá nhiều bởi có thể gây tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và chuyển hóa.

– Dủ là cá khô hay tươi, mẹ bầu chỉ nên ăn dưới 350g cá hoặc các loại thủy hải sản trong một tuần. Ngoài ra mẹ cần giãn cách ngày ăn cá khô, không ăn liên tục vì điều này cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây tích tụ thủy ngân.

– Đảm bảo các loại khô được chế biến đúng quy định an toàn vệ sinh an toàn, quy trình sản xuất sạch sẽ.

– Ngoài cá, mẹ nên bổ sung thêm nhiều dinh dưỡng từ các loại trái cây và rau xanh để cơ thể luôn đủ chất.

– Mẹ bầu có thể tự mua cá tươi về và tự phơi/sấy để ăn vừa đảm bảo vệ sinh vừa ngon miệng.

Hy vọng những chia sẻ về việc mẹ bầu ăn cá khô được không trên đây sẽ giúp các mẹ có thêm nhiều thông tin cần thiết trong thai kỳ. Nếu mẹ cần tư vấn về các sản phẩm chăm sóc da khi mang thai, hãy liên hệ hotline 0906.95.26.28 – 0906.943.438 ngay mẹ nhé.